ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ


«Ο Παντοκράτορας κρατά στο Χέρι Του την βραδυνή Θυσία»

Η νύχτα αγκαλιάζει προσευχόμενες ψυχές σαν βρεφικό νανούρισμα. Στο μικρό καθολικό, οι γέροντες ξαπλωμένοι στο έδαφος, παραδομένοι στην εικόνα του Νυμφίου αποκαθηλώνουν ικετευτικά τους συγγνωστούς τους λογισμούς. Απόκοσμες εικόνες στο μικρό εκκλησάκι αναπνέουν μέσα από την θυμιασμένη ομίχλη των παρακλητικών τους λόγων. M' ένα τρακοσάρι κομποσκοίνι μετρούν ανάποδα τις μέρες, φτάνοντας ως την γέννησή τους. Ο παππά Διονύσης με αφημένο βλέμμα στην γη που περιμένει, σκύβει το κεφάλι στην ανατολή της μετανοίας του. Τί κόσμος τούτος Θεέ μου! Βαστάζουμε στις χούφτες μας τη Μάννα Ορθοδοξία και δεν θωρούμε το απροσμέτρητο κάλλος της και την ενδόμυχη υπόστασή της. Όταν τρίζουν τα θολά τζάμια από τα σιδερένια παραθύρια, νομίζεις, πως χοροί αγίων ήλθαν για να συνεκκλησιαστούν με τους χοικούς, ταμένους αδελφούς τους. Ο πολυέλαιος γυρνοφέρνει κυκλικά απ' τον καπνισμένο τρούλλο, ο Παντοκράτορας κρατάει στο χέρι του την βραδυνή θυσία, αίνοι και ύμνοι γίνονται δώρα ευχαριστιακά στα πόδια του Θεού μας. Κι όταν τελειώνει η ακολουθία, σκυμμένα πρόσωπα προσμετρούν μ' ένα Κύριε ελέησον, τα ανεβαίνοντα βήματά τους. Μακρύς ακόμα ο δρόμος της σταυρικής θυσίας. Ταιριάζει σε ορθοδόξους, να βλέπουν από μακριά τον σταυρό, που θα κρεμάσουν πάνω του τ' απόκοσμα όνειρά τους. Ποθούμε Χριστό, Αυτόν, Εσταυρωμένο, εξαντλούμε τους ονειρεμένους πόθους μας στο κοινό ποτήριο, ακροβατούμε την θωριά μας ανάμεσα στην πτώση και την έγερση. Τελούμε πνευματικά « ανάπηροι» στο μακαρισμό του εξαρτημένου Εγώ μας, αναζητούμε την χαμένη αρτιμέλεια της υποστελλόμενης ψυχής μας, ανυπακούουμε στην υποκριτική στάση ζωής. Ο Χριστός δεν είναι αφηρημένη έννοια, είναι η Οδός και η Αλήθεια, η Αγάπη κι η Ζωή, το προσδοκώμενο όνειρο της αναστάσιμης ελπίδας. Έχουμε Εκκλησία να κλάψουμε τους δρόμους που δεν διαβήκαμε, κατέχουμε αγίους να κρεμάσουμε την απόμακρη ματιά μας, μια Παναγιά να πνίξουμε στον κόρφο της την εαλωμένη αθωότητα της παιδικής αμεριμνησίας μας, κι αγγέλους τόσους, όσα είναι αυτά που χάσαμε, όσα είναι αυτά που ελπίζουμε, όσα είναι αυτά, που ίσως έρθουνε μια μέρα! Μπουσουλάμε γογγύζοντας στους εφάμαρτους δρόμους της υποκριτικής ζωής μας, έρπουμε γλοιωδώς στην λάσπη, που εωσφορικώς βαπτίσαμε πολιτισμένη κοινωνία! Επιτέλους να πάψουν αυτοί οι διαρκείς κύκλοι γύρω απ' τον ειδωλολάτρη εαυτό μας, το μεγαλείο του χριστιανού αναπαύεται στον προσευχητικό ξεσηκωμό και την ταπεινή μεγαλοσύνη. Η αγάπη μας είναι η σταυρική θυσία του εγώ μας στην εγωϊκότητα των άλλων. Ο σταυρός μας είναι τα ζυγιστικά του Πατρός που σβήνουν με γομολάστιχα τις μεγαλεπίβολες, θηριώδεις αμαρτίες μας κι η ελπίδα μας φοράει τα καλά της μπροστά στο αιματοβαμμένο δισκοπότηρο του αμνοικού Ιησού μας. Τα βράδια αιωρούνται χαροποιά στα γράμματα της αγιοπνευματικής Αλφαβήτας, ζωγραφίζουν την Πίστη ως έκθαμβο, αγιοπρεπές θήλυ, που ίσταται σε συννεφοσκεπούσα ομίχλη, πάνω από τα μικροκαμωμένα σπίτια των ανθρώπων. Πορφυροφορούσα κόρη, που χάσκει με χαμόγελο και κορομηλένια μάγουλα, που ροδοκοκκινίζουν στην παρακλητική αγάπη των πιστών. Η Πίστη είναι αναγεννητικό επίθεμα στις πληγές της αμαρτίας, δροσερή ανάσα στην πνευματική άπνοια των φιλόνικων ανθρώπων, σουλατσάρει σε χλοερούς, φρεσκοσκαμμένους κήπους και περιβόλια που μεθούν στην αρχοντιά των λουλουδιών. Βαστάει στα χέρια της τα εύοσμα βασιλικά των Χριστοφόρων λόγων, λούζεται μακάρια στην μετάνοια ενός αλλόφρονα, που ανακαλύπτει πάνω της τον μυρίπνοο Παράδεισο της συστελλόμενης ψυχής. Η Πίστη Θε μου είναι τα χρυσαφένια στάρια του χωριού, που μικρά, βάζαμε τρεχάλα ανάμεσα στα ξεραμένα στάχυα και τ' αγκάθια του αγρού, το ανταριασμένο βουϊτό από τους μεγαλοδύναμους ήχους των ελάτων, που στέκονταν πάντα όρθια. Νοικοκύρηδες, φρεσκοπλυμένοι χωρικοί, που τις Κυριακές έπαιρναν τα δύσβατα μονοπάτια για την εκκλησιά των Παμμεγίστων Ταξιαρχών! Βλέπαμε την Πίστη να σιγοντάρει στο αναλόγιο, εκείνον τον ταπεινό, ολιγογράμματο ιερέα, που έβγαινε στον άμβωνα για να μοιράσει τ' αντίδωρα κρίνα της ανυπέρβλητης αγάπης. Ύστερα βοηθούσε στα χωράφια την μαυροφορεμένη χήρα, που πριν να σπείρει τον καρπό στα σκαλισμένα αυλάκια, σταύρωνε με το χέρι της το αγιασμένο χώμα, ράντιζε με αγιασμό εκείνον τον πολύχρωμο, ταιριαστό μπαχτσέ με τις ντάλιες, τους κατιφέδες και τους κρίνους. Η Πίστη πάλι κατοικεί στα αδύναμα σπίτια των φτωχών, κάθεται στο τραπέζι με τα αλάδωτα ρεβίθια, τις ελιές και το αχνισμένο, ζυμωτό ψωμί, χορταίνει τα στόματα με μοσχοθυμιασμένες ευλογίες και απόκοσμες παραινέσεις της ερήμου. Σκάει χαμόγελο στην βρεφική αγνότητα Χριστούλιδων μικρών! Η Πίστη δεν λέει ψέμματα στα χείλη των παιδιών, παίζει κυνηγητό με την ταπείνωση και κρυφτό με την ντροπή. Στέκει προσευχητικά μετέωρη σε νηπιακούς ασπασμούς, σε ανυπόκριτες, παιδικές προσευχές. Είναι το θεϊκό αντίδοτο στο διάβα μιας φουσκοθαλασσιάς ζωής, το υπέρμαχο δοξάρι στην ηδύχοη πνοή του ουρανού, η υπογραφή του Θεού στην μετάνοια του πιστού. Μακάριοι αυτοί που την βρήκαν να τους περιμένει με το πρωϊνό ξύπνημα της αυγής και την εσπερινή δύση του ηλίου! (Φθινόπωρο 2013) Γιώργος Δ. Δημακόπουλος Δημοσιογράφος





Ιστολόγιο «ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»

Έτος: 11ο (2013 - 2024)

Δημοσιογραφικό Εργαστήρι Ορθόδοξης Μαρτυρίας και Ομολογιακής Κατάθεσης

Διαχειριστής:

Γιώργος Δ. Δημακόπουλος

Δημοσιογράφος

Icon by Serhei Vandalovskiy, icon - painter, Ukraine



«Απάνου απ' το κρεββάτι μου βαθειά παρηγοριά μου / Καρφώνω την εικόνα Σου, και τώρα η κάμαρά μου. / Είναι και μνήμα θλιβερό και χαρωπή εκκλησία / Σκοτάδι η θλίψι μου σκορπά και λάμψιν η θρησκεία».



Κωστής Παλαμάς


Drop Down MenusCSS Drop Down MenuPure CSS Dropdown Menu

Τετάρτη 27 Μαρτίου 2024

ΤΟ «ΠΡΩΤΟΣΕΛΙΔΟ» ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ: ΑΛΛΟΣ ΜΕ ΤΗ ΒΑΡΚΑ ΜΑΣ!...




Σήμερα δημοσιεύθηκαν στον ηλεκτρονικό Τύπο απίστευτες φωτογραφίες, που απεικονίζουν τον γυναικωνίτη του ναού του Αγίου Ιωάννη στη Ν. Φιλαδέλφεια να έχει μετατραπεί σε σύγχρονο... παιδότοπο με λαχανοπορτοκαλί παιδικά καρεκλάκια, μοδάτες ετικέτες και εμβληματικά γράμματα στο πάτωμα και ένα τείχος από τζάμι, για να μην ακούγονται οι φωνασκίες των παιδιών στο εκκλησίασμα! Λίγες μέρες πριν, στον Άγιο Αθανάσιο Θεσσαλονίκης, πολυμελής χορωδία μετά εγχόρδων οργάνων, υπό τη διεύθυνση ενός βαρύτονου αοιδού απέδιδαν ηρωικά άσματα του '21, εν «χορώ και οργάνοις»! Για να μην μακρηγορήσουμε με την μεταποίηση ιερών ναών της διοικούσας εκκλησίας σε μικρούς συναυλιακούς χώρους, όπου ο ήχος της άρπας συναγωνιζόταν στο έπακρο το μικρό διπλόχορδο μπουζούκι! Όλα αυτές οι εκκοσμικεύσεις, οι «εκσυγχρονισμοί» και οι αδόκιμες παρά φύσιν συγχωνεύσεις είναι τα τυποποιημένα «προϊόντα» του Οικουμενισμού, που με την ευγενική χορηγία του εκλατινισμένου Φαναρίου παράγουν αναλώσιμους μεταχριστιανούς, πλαστικούς μετανθρώπους και άχρωμους απρόσωπους και τυποποιημένους αριθμούς! Μαζί με αυτούς ενεμφανίσθη και ιερεύς του λεγόμενου «περιθωριακού παλαιοημερολογιτισμού», κάποιων αγύρτικων και αυτοδημιούργητων ψευδοσυνόδων, να τραγουδάει τη Μανταλένα, προτρέποντας με αυτόν τον τον τρόπο όλους τους φιλοθεάμονες πιστούς να επιβιβαστούν στη δική του «βάρκα»... Το ζήτημα δεν είναι κωμικό μόνο, μάλλον δε τραγικό μέσα στη τραγωδιακή χορωδία του σύμπαντος κόσμου. Οικουμενιστές κατά πρώτον, αλλά και κάποιες φαινομενικά αντιοικουμενιστικές παρτιτούρες εζήλωσαν τη δόξα των αριθμών του τικ-τοκ, του ίνσταγκραμ, επιζητώντας αδηφάγα νέους ακολούθους, νέους πιστούς, νέους αυλικούς! Δυστυχώς δεν υπάρχει μόνο το άσπρο-μαύρο στην οδοιπορική ζωή μας, αλλά και το γκρίζο που συχνά γίνεται δυσνόητο, δυσδιάκριτο και φαινομενικά δυσεπίλυτο. Όσοι μένουμε κοντά στις Πατρώες Παραδόσεις των Πατέρων της Εκκλησίας μας, στη γνησία Ορθοδοξία, ζούμε σε ισχυρά και ασφαλή και οχυρωμένα τείχη Πίστης και Ορθοπραξίας. Κι αφήστε τους κόλακες, τους θεατρίνους, τους αγαπολόγους και γενικά τους προβατόσχημους να κραυγάζουν με την Οδυσσειακή φωνή της Μανταλένας: «Άλλος με τη βάρκα μας;... Άλλος με τη βάρκα μας;...»! «εγὼ γαρ οίδα τούτο, ότι εισελεύσονται μετὰ την άφιξίν μου λύκοι βαρείς εις υμάς μη φειδόμενοι του ποιμνίου· και εξ υμών αυτών αναστήσονται άνδρες λαλούντες διεστραμμένα του αποσπάν τους μαθητὰς οπίσω αυτών» (Πράξ. 20:28-30).



Γιώργος Δ. Δημακόπουλος

Δημοσιογράφος

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΩΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΦΥΛΗΣ κ. ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ Β': «Η ΑΝΑΣΤΗΛΩΣΙΣ ΤΗΣ ΙΔΙΚΗΣ ΜΑΣ ΕΙΚΟΝΟΣ» (2024)




Ιερά Μονή Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης, Φυλή Αττικής


ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΒΟΙΩΤΙΑΣ κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ: «1924-2024: ΤΟ ΒΑΡΥ ΜΑΣ ΧΡΕΟΣ ΕΝΑΝ ΑΙΩΝΑ ΜΕΤΑ»




«1924-2024: Τὸ βαρύ μας χρέος ἕναν αἰώνα μετά»


Ὁμιλία τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου στὸν Συνοδικὸ ἑορτασμὸ

τῆς Κυριακῆς τῆς Ὀρθοδοξίας Ἱερὸς Καθεδρικὸς Ναὸς Ἁγίου Ἀθανασίου, 11/24-3-2024




Μακαριώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος κ. κ. Καλλίνικε,


Ἅγιοι Ἀρχιερεῖς,


Σεβαστοὶ Πατέρες,


Ὁσιώτατες Μοναχές,


Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,



ς μοῦ ἐπιτραπεῖ, ἀρχικά, νὰ ἐκφράσω τὶς εὐχαριστίες μου πρὸς τὸν ἐν Τριάδι Θεό, ὁ Ὁποῖος εὐλόγησε ὥστε να συγκεντρωθοῦμε ἀπόψε ἐδώ, στὸν Ἱερὸ Καθεδρικὸ Ναὸ τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου, καὶ νὰ τελέσουμε τὸν Β΄ Κατανυκτικὸ Ἑσπερινό, καθὼς καὶ πρὸς τὴν Ἱερὰ Σύνοδο γιὰ τὴν ἀνάθεση τῆς διακονίας τοῦ λόγου στὴν ἐλαχιστότητά μου.


Ξεκινῶντας τὴν ὁμιλία μου, δανείζομαι τὰ ἱερὰ λόγια τοῦ Συνοδικοῦ τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ στεντορείᾳ τῇ φωνῇ εὔχομαι: «Τῶν τῆς Ὀρθοδοξίας προμάχων, εὐσεβῶν Βασιλέων, ἁγιωτάτων Πατριαρχῶν, Ἀρχιερέων, Διδασκάλων, Μαρτύρων, Ὁμολογητῶν, Αἰωνία ἡ μνήμη»! Αἰωνία ἡ μνήμη ὅλων ἐκείνων, τῶν διαχρονικῶν γνησίων τοῦ Χριστοῦ τέκνων, τῶν Ἁγίων μας, οἱ ὁποῖοι μὲ τὰ στιβαρά τους χέρια σήκωσαν ὑπεύθυνα τὸν Σταυρὸ τῆς ὁμολογίας καὶ θυσιάσθηκαν γιὰ νὰ διαφυλάξουν ἀκέραιη τὴν Ὀρθόδοξη Πίστη. Θυσιάσθηκαν ὄχι ἀπὸ πεῖσμα, ἀλλὰ ἀπὸ ἄδολη ἀγάπη. Θυσιάσθηκαν διότι γνώριζαν πολὺ καλὰ ὅτι ἡ Ὀρθοδοξία ἀποτελεῖ τὴν μόνη ὁδὸ πρὸς τὴν Θέωση, τὴν κιβωτὸ τῆς σωτηρίας, τὸ τζιβαέρι μας, τὸ στολίδι τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς, ἕνα φῶς, τὸ ὁποῖο λάμπει, φωτίζει καὶ θερμαίνει.


Γνώριζαν ὅτι Ὀρθοδοξία εἶναι ἕνας μαγνήτης ὁ ὁποῖος προσελκύει ὅσους διψοῦν γιὰ ἀληθινὴ ζωή· ἡ γέφυρα ποὺ ἐπιτρέπει τὴν σχέση τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸν Θεὸ καὶ τοῦ Θεοῦ μὲ τὸν ἄνθρωπο. Γνώριζαν ὅτι ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι τὰ ὅσα ὁ Χριστὸς δίδαξε, οἱ Προφῆτες προεῖδαν, οἱ Ἀπόστολοι μαρτύρησαν καὶ οἱ Πατέρες παρέλαβαν καὶ μᾶς παρέδωσαν μὲ τὴν ἐντολὴ νὰ τὰ μεταλαμπαδεύσουμε στὶς ἑπόμενες γενεὲς ἀκέραια, δίχως ἐκπτώσεις.


Αἰωνία σᾶς ἡ μνήμη, ἀξιομακάριστοι Πατέρες μας καὶ Μητέρες μας! «Ὡσεὶ λέοντες πῦρ πνέοντες» ξεχυθήκατε στὸν ὑπὲρ τῆς Ὀρθοδοξίας ἀγώνα καὶ ὑποφέρατε καὶ ὑπομείνατε θλίψεις, χλευασμούς, συκοφαντίες, διωγμούς, ἐξορίες, φυλακίσεις, βασανιστήρια, μέχρι καὶ αὐτὸν ἀκόμη, τὸν μαρτυρικὸ θάνατο. Μεταξὺ δὲ ὅλων αὐτῶν, δὲν σᾶς ἔλειψαν καὶ τὰ ἐμπόδια ποὺ ἐπιδέξια τοποθετοῦσαν στὰ ἔργα σας οἱ δῆθεν συναγωνιστές σας, οἱ ψεύτικοι ἀδελφοί. Ποῦ ὠφέλησαν τὰ προσκόμματά τους;


ν, ἀγαπητοί μου, δὲν εἶχε ἔρθει ὁ Χριστὸς στὸν κόσμο, εἰλικρινὰ θὰ ἀναρωτιόμουν ποῦ μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νὰ βρεῖ τόση δύναμη νὰ ὑπομείνει καὶ νὰ ἐξέλθει νικητὴς ἀπὸ τόσες δυσκολίες. Τώρα, ὅμως, ὅλοι γνωρίζουμε ὅτι οἱ Ἅγιοί μας, ἀντιμέτωποι μὲ ὅλους τοὺς πειρασμούς, δὲν εἶχαν τὰ ὄμματα στραμμένα πουθενὰ ἀλλοῦ, παρὰ μόνο στὸ σημεῖο ὅπου συντελέσθηκε ἡ σωτηρία τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, τὸν φρικτὸ Γολγοθά. Ἔβλεπαν Κρεμάμενο ἐπὶ Ξύλου τὸν Δημιουργὸ νὰ θυσιάζεται «ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας» καὶ ἀντλοῦσαν δύναμη καὶ παρηγοριὰ γιὰ νὰ σηκώσουν τὸν δικό τους Σταυρὸ ὑπὲρ τῆς Ἐκκλησίας.


πὸ τὸν Ἴδιο Σταυρωθέντα Χριστὸ ἀπὸ τὸν Ὁποῖο οἱ Ἅγιοι: Ἀθανάσιος Ἀλεξανδρείας, Εὐστάθιος Ἀντιοχείας, Βασίλειος ὁ Μέγας, Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, Κύριλλος Ἀλεξανδρείας, Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής, Γερμανὸς Κωσταντινουπόλεως, Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, Θεόδωρος ὁ Στουδίτης, Μεθόδιος Κωνσταντινουπόλεως, Φώτιος Κωσταντινουπόλεως, Μάρκος ὁ Εὐγενικός, Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς καὶ τόσοι ἄλλοι λάμβαναν σθένος νὰ προχωρήσουν μαχόμενοι καὶ θυσιαζόμενοι, ἀπὸ τὸν Ἴδιο Σταυρωθέντα Χριστὸ λάμβαναν σθένος καὶ οἱ μακαριστοὶ προπάτορές μας, αὐτοὶ ποὺ ἔζησαν «τῷ καιρῷ ἐκείνῳ», ἕναν αἰώνα πριν.


Δὲν ἦταν ἐκεῖνοι τέκνα ἑνὸς ἄλλου, ψεύτικου θεοῦ. Ὀρθόδοξοι Χριστιανοὶ ἦταν καὶ στὸν Γολγοθὰ εἶχαν καὶ αὐτοὶ στραμμένοι τοὺς ὀφθαλμοὺς γιὰ νὰ ἀντέξουν τὰ ὅσα προξένησε ἡ μεγάλη πληγὴ ποὺ ἄνοιξε στὴν Ἐκκλησία, ὡς μὴ ὤφειλε, ἀκριβῶς πρὶν ἀπὸ ἑκατὸ χρόνια καὶ μία ἡμέρα. Τότε ἦταν, σὰν χθές, ποὺ ἡ 10ηΜαρτίου ἔγινε 23η, καὶ τὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας διασπάσθηκε, ἐνῶ ἐκκλησιαστικοὶ ταγοὶ τῶν ἡμερῶν ἐκείνων θριαμβολογοῦσαν τὴν χρονικὴ ἀκρίβεια τοῦ διορθωμένου ἡμερολογίου, τοῦ μὲ ἀριστίνδην Σύνοδο ἐπιβληθέντος.


Δὲν ξέρω ἂν σκέφτομαι λανθασμένα. Ἔντονα προβληματίζομαι. Τί ἤθελε ὁ Χριστὸς ἀπὸ ἐμᾶς; Ἤθελε τὴν ἀστρονομικὴ ἀκρίβεια τοῦ ἡμερολογίου, ἢ τὴν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας γιὰ τὴν ὁποία προσευχήθηκε μὲ ἀγωνία στὸν Κῆπο τῆς Γεθσημανῆ, λίγη ὥρα πρὶν τὴν προδοσία ἀπὸ τὸν δόλιο Ἰούδα;

ΒΑΣΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΚΑΙ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑΚΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ



Μητροπολίτης Λαρίσης και Πλαταμώνος κ. Κλήμης

της Εκκλησίας των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών

ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ: ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΔΙΑΒΑΛΛΟΝΤΑΣ ΤΑΣ ΑΓΙΑΣ ΕΙΚΟΝΑΣ




ΛΟΓΟΣ ΑΠΟΛΟΓΗΤΙΚΟΣ
ΠΡΟΣ OΣΟΥΣ ΔΙΑΒΑΛΛΟΥΝ ΤΙΣ ΑΓΙΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ


1. Θα έπρεπε βέβαια εμείς, συναισθανόμενοι πάντοτε την αναξιότητά μας, να σιωπούμε και να εξομολογούμαστε στον Θεό τις αμαρτίες μας, αλλά όταν όλα στον καιρό τους είναι καλά· επειδή όμως βλέπω την Εκκλησία, την οποία ο Θεός έκτισε πάνω στο θεμέλιο των αποστόλων και των προφητών με ακρογωνιαίο λίθο τον Χριστό τον Υιό Του, να βάλλεται, σαν σε θαλάσσια φουρτούνα που υψώνεται με αλλεπάλληλα κύματα, και να ανακατώνεται και να αναταράσσεται από τη βίαιη πνοή των πονηρών πνευμάτων, και τον χιτώνα του Χριστού, τον υφασμένο με τη χάρη του Θεού, Αυτόν που οι απόγονοι των ασεβών θέλουν με αυθάδεια να κομματιάσουν, τον βλέπω να σχίζεται, και το σώμα Του, δηλαδή τον λαό του Θεού και τη θεοπαράδοτη από παλιά διδασκαλία της Εκκλησίας να κατακερματίζεται σε διάφορες δοξασίες, γι’ αυτό θεώρησα πως δεν είναι σωστό να σιωπώ και να δέσω τη γλώσσα μου, φέροντας στη σκέψη μου την απόφαση που απειλεί λέγοντας: «Ἐὰν ὑποστείληται, οὐκ εὐδοκεῖ ἡ ψυχή μου ἐν αὐτῷ· ὁ δὲ δίκαιος ἐκ πίστεώς μου ζήσεται(:εάν κανείς κρύψει κάτι από φόβο και το συγκαλύψει, δεν επαναπαύεται η ψυχή μου σε αυτόν)»[Αββακ.2,4] και «ἐάν ἴδῃς τήν ῥομφαίαν ἐρχομένην και μή ἀναγγείλῃς τῷ ἀδελφῷ σου, ἐκ σοῦ ἐκζητήσω τὸ αἷμα αὐτοῦ (:αν δεις το φονικό μαχαίρι να πλησιάζει και δεν ειδοποιήσεις τον αδελφό σου, θα ζητήσω το αίμα του από σένα)»[Ιεζ. 33,8].


Επειδή λοιπόν με τάρασσε αφόρητος φόβος, αποφάσισα να μιλήσω, χωρίς να υπολογίσω μπροστά στην αλήθεια το μεγαλείο των βασιλέων· γιατί άκουσα τον θεοπάτορα Δαβίδ να λέει: «Καὶ ἐλάλουν ἐν τοῖς μαρτυρίοις σου ἐναντίον βασιλέων καὶ οὐκ ᾐσχυνόμην» (: Και μιλούσα για τις μαρτυρίες και τις εντολές Σου μπροστά σε βασιλιάδες και δεν ντρεπόμουνα αλλά με κάθε παρρησία μιλούσα μπροστά σε αυτούς)» [Ψαλμ.118,46] και μάλιστα κεντριζόμουνα από αυτό ακόμα πιο πολύ να μιλήσω. Γιατί είναι φοβερό πράγμα ο λόγος του βασιλιά που καταδυναστεύει τους υπηκόους, και είναι ανέκαθεν λίγοι εκείνοι που περιφρόνησαν τα βασιλικά διατάγματα, όσοι δηλαδή γνωρίζουν ότι ο επίγειος βασιλιάς εξουσιάζεται από τον Θεό και ότι οι νόμοι είναι ισχυρότεροι των βασιλέων.


2. Πριν από όλα, αφού στερέωσα στον λογισμό, σαν σε κάποια καρίνα ή θεμέλιο, τη διαφύλαξη της εκκλησιαστικής παραδόσεως, με την οποία είναι φυσικό να εξασφαλίζεται η σωτηρία, άνοιξα τη βαλβίδα του λόγου και σαν άλογο καλά χαλιναγωγημένο το παρακίνησα να ξεκινήσει από την αφετηρία. Γιατί πραγματικά νόμισα πως είναι πάρα πολύ φοβερό η Εκκλησία που λάμπει με τόσα προτερήματα και είναι στολισμένη με τις θεοδίδακτες παραδόσεις των ευσεβεστάτων πατέρων να επιστρέφει στα φτωχά πράγματα, επειδή φοβάται εκεί που δεν υπάρχει φόβος, και, σαν να μην έχει γνωρίσει τον αληθινό Θεό, να παίρνει τον κατήφορο της ειδωλολατρίας και να εγκαταλείπει την τελειότητα για ασήμαντες αφορμές, σαν να έχει ένα μικρό ψεγάδι σε ένα ωραιότατο πρόσωπο που με την αδιόρατη παρεμβολή του καταστρέφει το σύνολο της ομορφιάς. Γιατί το μικρό δεν είναι μικρό, όταν προξενεί μεγάλο κακό, όπως δεν είναι μικρό ψεγάδι το να ανατραπεί η θεοδίδακτη παράδοση της Εκκλησίας, πράγμα που καταδίκασαν οι προηγούμενοι οδηγοί μας, των οποίων είναι χρέος μας, αφού εξετάσουμε καλά την πολιτεία τους, να μιμούμαστε την πίστη τους[Εβρ.13,17: «Μνημονεύετε τῶν ἡγουμένων ὑμῶν, οἵτινες ἐλάλησαν ὑμῖν τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ, ὧν ἀναθεωροῦντες τὴν ἔκβασιν τῆς ἀναστροφῆς μιμεῖσθε τὴν πίστιν»(:Να υπακούτε στους πνευματικούς προϊσταμένους σας και να υποτάσσεστε τελείως σε αυτούς· διότι αυτοί αγρυπνούν για τη σωτηρία των ψυχών σας, καθώς θα δώσουν λόγο στον Χριστό για τις ψυχές σας. Να τους υπακούτε, για να ενθαρρύνονται με την υπακοή σας, ώστε να επιτελούν το έργο τους αυτό με χαρά και όχι με στεναγμούς. Άλλωστε δεν σας συμφέρει να στενάζουν εξαιτίας σας οι πνευματικοί σας προεστοί, επειδή ο Θεός θα σας τιμωρήσει γι’ αυτό)»].


3. Παρακαλώ λοιπόν θερμά πρώτα τον παντοκράτορα Κύριο, μπροστά στον Οποίο όλα είναι γυμνά και ολοφάνερα, προς τον Οποίο απευθύνεται ο λόγος μου και ο Οποίος γνωρίζει στην περίπτωση αυτή την καθαρότητα της ταπεινής μου γνώμης και την ειλικρίνεια του σκοπού μου, να μου δώσει λόγο με το άνοιγμα του στόματός μου, και αφού πάρει στα χέρια του τα χαλινάρια του νου μου, να τον αποσπάσει προς τον εαυτό του, για να τραβήξω τον δρόμο μπροστά και ίσια, χωρίς να παρεκκλίνω προς εκείνα που νομίζονται καλά ή όσα είναι γνωστά ως ολότελα εσφαλμένα. Έπειτα, παρακαλώ όλον τον λαό του Θεού, το έθνος το άγιο, το βασίλειο ιεράτευμα, μαζί με τον καλό ποιμένα του λογικού ποιμνίου του Χριστού, ο οποίος απεικονίζει στον εαυτό του την ιεραρχία του Χριστού, να δεχθούν με αγαθή διάθεση τον λόγο μου, χωρίς να δίνουν σημασία στην ελάχιστη αξία του, ή να αναζητούν ευστροφία λόγων, γιατί σε αυτά δεν είμαι ειδήμων ο φτωχός εγώ, αλλά να ζητούν τη δύναμη των νοημάτων. «Οὐ γὰρ ἐν λόγῳ ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἀλλ᾿ ἐν δυνάμει(:διότι η βασιλεία του Θεού δεν στερεώνεται στις ψυχές των πιστών με ευγλωττία, αλλά με θεία δύναμη που ελκύει και οικοδομεί τις καρδιές στον Χριστό)» [Α΄Κορ. 4,20])· άλλωστε σκοπός μου δεν είναι να νικήσω, αλλά να απλώσω χέρι στην αλήθεια που πολεμείται, χέρι δυνάμεως που το απλώνει η αγαθή διάθεση. Αφού λοιπόν επικαλέστηκα ως βοηθό την Ενυπόστατη αλήθεια, θα αρχίσω από εδώ τον λόγο μου.


4. Γνωρίζω εκείνον που αδιάψευστα είπε: «Κύριος ὁ Θεὸς ἡμῶν Κύριος εἷς ἐστι· (:Κύριος ο Θεός μας είναι ο ένας και μόνος Κύριος)»[ Δευτ. 6,4] και «Κύριον τὸν Θεόν σου φοβηθήσῃ καὶ αὐτῷ μόνῳ λατρεύσεις (:Κύριο τον Θεό σου θα ευλαβείσαι και Αυτόν μόνο θα λατρεύσεις)»[Δευτ.6,13] και «οὐκ ἔσονταί σοι θεοὶ ἕτεροι»(:δεν θα υπάρχουν για σένα άλλοι θεοί)»[Δευτ. 5,7] και «οὐ ποιήσεις σεαυτῷ εἴδωλον οὐδὲ παντὸς ὁμοίωμα, ὅσα ἐν τῷ οὐρανῷ ἄνω καὶ ὅσα ἐν τῇ γῇ κάτω καὶ ὅσα ἐν τοῖς ὕδασιν ὑποκάτω τῆς γῆς(:δεν θα κατασκευάσεις κανένα γλυπτό ομοίωμα, από όσα υπάρχουν επάνω στον ουρανό και κάτω στη γη)»[Δευτ.5,8] και «αἰσχυνθήτωσαν πάντες οἱ προσκυνοῦντες τοῖς γλυπτοῖς(: ας καταισχυνθούν όλοι όσοι προσκυνούν τα γλυπτά είδωλα)»[Ψαλμ.96,7] και «θεοί, οἳ τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν οὐκ ἐποίησαν, ἀπολέσθωσαν(: θεοί, οι οποίοι δεν δημιούργησαν και δεν κατασκεύασαν τον ουρανό και τη γη, να χαθούν)»[Ιερ.10,11] και όλα όσα κατά αντίστοιχο τρόπο ο Θεός αφού μίλησε στους πατέρες μας μέσω των προφητών, κατά τις έσχατες ημέρες μίλησε με μας μέσω του μονογενούς Υιού Του, με τον Οποίο δημιούργησε το σύμπαν[ πρβ. Εβρ.1,1-2 :«Πολυμερῶς καὶ πολυτρόπως πάλαι ὁ Θεὸς λαλήσας τοῖς πατράσιν ἐν τοῖς προφήταις, ἐπ᾿ ἐσχάτου τῶν ἡμερῶν τούτων ἐλάλησεν ἡμῖν ἐν υἱῷ, ὃν ἔθηκε κληρονόμον πάντων, δι’ οὗ καὶ τοὺς αἰῶνας ἐποίησεν (:Πολλές φορές και με πολλούς τρόπους στα παλαιότερα χρόνια της προ Χριστού εποχής μίλησε ο Θεός στους προγόνους μας με το στόμα των προφητών.

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΩΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΦΥΛΗΣ κ. ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ Β': «ΔΡΙΜΥΣ Ο ΧΕΙΜΩΝ, ΑΛΛΑ ΓΛΥΚΥΣ Ο ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ» (2024)




Ιερά Μονή Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης, Φυλή Αττικής


Δευτέρα 25 Μαρτίου 2024

Η ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ 1821



 

Η επανάστασις η εδική μας δεν ομοιάζει με καμιάν απ’ όσες γίνονται την σήμερον εις την Ευρώπην. Της Ευρώπης αι επαναστάσεις εναντίον των διοικήσεών των είναι εμφύλιος πόλεμος. Ο εδικός μας πόλεμος ήτο ο πλέον δίκαιος, ήτον έθνος με άλλο έθνος, ήτο με ένα λαόν, όπου ποτέ δεν ηθέλησε να αναγνωριστεί ως τοιούτος, ούτε να ορκισθεί, παρά μόνο ό,τι έκαμνε η βία. Ούτε ο Σουλτάνος ηθέλησε ποτέ να θεωρήσει τον ελληνικόν λαόν ως λαόν, αλλ’ ως σκλάβους. Μία φοράν, όταν επήραμε το Ναύπλιο, ήλθεν ο Άμιλτον να με ιδεί. Μου είπε ότι: «Πρέπει οι Έλληνες να ζητήσουν συμβιβασμό, και η Αγγλία να μεσιτεύσει». Εγώ του αποκρίθηκα, ότι: «Αυτό δεν γίνεται ποτέ, ελευθερία ή θάνατος. Εμείς, καπιτάν Άμιλτον, ποτέ συμβιβασμό δεν εκάμαμε με τους Τούρκους. Άλλους έκοψε, άλλους σκλάβωσε με το σπαθί και άλλοι, καθώς εμείς, εζούσαμε ελεύθεροι από γεννεά εις γεννεά. Ο βασιλεύς μας εσκοτώθη, καμμία συνθήκη δεν έκαμε. Η φρουρά του είχε παντοτεινόν πόλεμον με τους Τούρκους και δύο φρούρια ήτον πάντοτε ανυπότακτα». – Με είπε: «Ποία είναι η βασιλική φρουρά του, ποία είναι τα φρούρια;» – «Η φρουρά του βασιλέως μας είναι οι λεγόμενοι Κλέφται, τα φρούρια η Μάνη και το Σούλι και τα βουνά». Έτζι δεν με ωμίλησε πλέον. Ο κόσμος μας έλεγε τρελούς. Ημείς, αν δεν είμεθα τρελοί, δεν εκάναμεν την επανάστασιν, διατί ηθέλαμε συλλογισθεί πρώτον διά πολεμοφόδια, καβαλλαρία μας, πυροβολικό μας, πυροτηθήκες μας, τα μαγαζιά μας, ηθέλαμε λογαριάσει την δύναμιν την εδική μας, την τούρκικη δύναμη. Τώρα όπου ενικήσαμε, όπου ετελειώσαμε με καλό τον πόλεμόν μας, μακαριζόμεθα, επαινόμεθα. Αν δεν ευτυχούσαμε, ηθέλαμε τρώγει κατάραις, αναθέματα. Ομοιάζαμεν σαν να είναι εις ένα λιμένα 50-60 καράβια φορτωμένα, ένα από αυτά ξεκόβει, κάνει πανιά, πηγαίνει εις την δουλιά του με μεγάλη φορτούνα, με μεγάλο άνεμο, πηγαίνει, πουλεί, κερδίζει, γυρίζει οπίσω σώον. Τότε ακούς όλα τα επίλοιπα καράβια και λέγουν: «Ιδού άνθρωπος, ιδού παλληκάρια, ιδού φρόνιμος, και όχι σαν εμείς οπού καθόμεθα έτζι δειλοί, χαϊμένοι, και κατηγορούνται οι καπεταναίοι ως ανάξιοι». Αν δεν ευδοκιμούσε το καράβι, ήθελε ειπούν: «Μα τι τρελλός να σηκωθή με τέτοια φορτούνα, με τέτοιο άνεμο, να χαθή ο παλιάνθρωπος, επήρε τον κόσμο εις το λαιμό του». – Η αρχηγία ενός στρατεύματος Ελληνικού ήτον μία τυραννία, διατί έκαμνε και τον αρχηγό, και τον κριτή, και τον φροντιστή, και να του φεύγουν καθεημέρα και πάλι να έρχωνται. Να βαστάει ένα στρατόπεδο με ψέμματα, με κολακείαις, με παραμύθια. Να του λείπουν και ζωοτροφίαις και πολεμοφόδια, και να μην ακούν και να φωνάζει ο αρχηγός. Ενώ εις την Ευρώπη ο αρχιστράτηγος διατάττει τους στρατηγούς, οι στρατηγοί τους συνταγματάρχας, οι συνταγματάρχαι τους ταχματάρχας και ούτω καθ’ εξής. Έκανε το σχέδιόν του και εξεμπέρδευε. Να μου δώσει ο Βελιγκτών 40.000 στράτευμα το εδιοικούσα, αλλ’ αυτουνού να του δώσουν 500 Έλληνας δεν εμπορούσε ούτε μία ώρα να τους διοικήση. Κάθε Έλληνας είχε τα καπρίτζια του, το θεό του, και έπρεπε να κάμη κανείς δουλειά με αυτούς, άλλον να φοβερίζη, άλλον να κολακεύη, κατά τους ανθρώπους.” Αξίζει, κοντά σ’ αυτά, να βάλουμε και δυο αράδες από την απολογία του Κολοκοτρώνη στο δικαστήριο, όταν το βαυαρικό κράτος δίκαζε τον Έλληνα που λευτέρωσε την Πατρίδα για “εσχάτη προδοσία”: Πρόεδρος: Ορκίζομαι να είπω την αλήθεια και μόνη την αλήθεια εις ό,τι ερωτηθώ. – Ορκίζομαι. (Κάθονται όλοι στις θέσεις τους). Πρόεδρος: Πώς ονομάζεσαι; – Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Πρόεδρος: Από πού κατάγεσαι; – Από το Λιμποβίσι της Καρύταινας. Πρόεδρος: Πόσων ετών είσαι; – Εξήντα τέσσερων. Πρόεδρος: Τι επάγγελμα κάνεις; – Στρατιωτικός. Στρατιώτης ήμουνα. Κράταγα επί 49 χρόνια στο χέρι το ντουφέκι και πολεμούσα νύχτα μέρα για την πατρίδα. Πείνασα, δίψασα, δεν κοιμήθηκα μια ζωή. Είδα τους συγγενείς μου να πεθαίνουν, τ΄ αδέρφια μου να τυραννιούνται και τα παιδιά μου να ξεψυχάνε μπροστά μου. Μα δε δείλιασα. Πίστευα πως ο Θεός είχε βάλει την υπογραφή του για τη λευτεριά μας και πως δεν θα την έπαιρνε πίσω.



Θεόδωρος Κολοκοτρώνης





ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ: ΕΓΩ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΘΑ ΤΗΝ ΕΙΠΩ ΓΥΜΝΗ


ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΥ ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΥ: ΤΟ '21 ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΤΟΥ


Ο ΑΓΡΙΟΣ ΑΝΑΣΚΟΛΟΠΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΔΙΑΚΟΥ


ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ: ΒΑΣΙΛΕΥ! Η ΠΑΤΡΙΣ ΛΗΣΜΟΝΗΣΕ ΤΟΥΣ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ


ΝΙΚΟΥ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ: Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ


ΝΙΚΗΤΑΡΑΣ Ο ΤΟΥΡΚΟΦΑΓΟΣ: Η ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΝ ΤΙΜΗΣΕ ΡΙΧΝΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΣΤΗ ΦΥΛΑΚΗ ΚΑΙ ΔΙΝΟΝΤΑΣ ΤΟΥ ΑΔΕΙΑ ΝΑ ΖΗΤΙΑΝΕΥΕΙ


Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΩΝ


ΟΙ ΠΡΟΚΗΡΥΞΕΙΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ 1821: «ΑΣ ΠΟΛΕΜΗΣΩΜΕΝ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΤΑΦΟΥΣ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΜΑΣ»


ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΥΨΗΛΑΝΤΗ: Η ΩΡΑ ΗΛΘΕΝ Ω ΑΝΔΡΕΣ ΕΛΛΗΝΕΣ


ΑΦΙΕΡΩΜΑ 1821-2021: ''ΕΙΝΑΙ ΕΔΩ, ΠΟΥ ΟΙ ΗΡΩΕΣ ΚΑΝΟΥΝ ΓΙΟΡΤΗ!...''


Ο ΓΕΡΟΣ ΤΟΥ ΜΩΡΙΑ ΔΕΝ ΥΠΗΡΞΕΝ ΑΤΟΜΟΝ ΑΛΛΑ ΙΔΕΑ


ΟΙ ΑΞΙΕΣ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΤΑ ΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ ΤΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΤΟΥ '21


ΕΘΝΙΚΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ ΣΤΟΝ ΒΩΜΟ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗΣ


ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΧΟΛΕΒΑ: ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΤΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΣΤΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ ΤΟΥ 1822


ΦΤΙΑΞΤΕ ΤΑ ΤΑΜΠΟΥΡΙΑ ΣΑΣ ΚΛΕΙΣΤΑ ΕΙΣ ΣΤΟ ΒΑΛΤΕΤΣΙ


ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΒΟΙΩΤΙΑΣ κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ: <<ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ>>


Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821


ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΜΙΛΕΣΗ: Η ΑΝΘΡΩΠΟΦΑΓΙΑ ΣΤΗ ΠΟΛΙΟΡΚΙΑ ΤΟΥ ΝΑΥΠΛΙΟΥ


ΣΑΡΑΝΤΟΥ ΚΑΡΓΑΚΟΥ: «ΜΕΓΑΛΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ ΤΟΥ '21»




Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο του Σαράντου ΚαργάκουΝεότερη Ελληνική Ιστορία, Τόμος Β',
«Μεγάλες μορφές και Μεγάλες Στιγμές του ΄21».
Δεύτερη έκδοση: «Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ», Απρίλιος 2021, σελ. 490-493.
«Και το βιβλίο αυτό είναι καρπός ευγνωμοσύνης προς τους πολυπληθείς ακροατές/μαθητές μου του «Λαϊκού Πανεπιστημίου», που κατακλύζουν κάθε Τρίτη την αίθουσα τελετών της γεραράς «Εταιρείας Φίλων του Λαού», για να ακούσουν πέμπτη χρονιά φέτος τα μαθήματά μου, παρά το νυκτερινό της ώρας (7-9 μ.μ.).
Στα μαθήματα αυτά προσέρχονται παιδιά όλων των ηλικιών, από 20 έως 85 ετών. Άλλα κρατούν σημειώσεις, άλλα κρατούν μαγνητόφωνα.
Αυτά μου έδωσαν το έναυσμα, το ερέθισμα και την ώθηση να δώσω στις παραδόσεις μου μορφή βιβλίου.
Την πρώτη χρονιά εδίδαξα έναν κύκλο μαθημάτων υπό τον τίτλο Το βυζαντινό ναυτικό, που πήρε μορφή καλαίσθητου βιβλίου από τις εκδόσεις Ιω. Σιδέρη (2007), τη δεύτερη χρονιά εδίδαξα τους πολιτικούς θεσμούς και τα πολιτικά σώματα της σπαρτιατικής πολιτείας, την τρίτη την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου,
που το 2008/09 σε πολύ διευρυμένη μορφή και με σπάνια βιβλιογραφία εκδόθηκε από τις Εκδόσεις ΠΕΡΙ ΤΕΧΝΩΝ - ΚΑΡΤΕΡΗΣ, την τέταρτη χρονιά παρέδωσα «Το λυκόφως της Σπάρτης»,
που μαζί με τις προηγούμενες παραδόσεις μου αποτέλεσαν την πρωταρχική μαγιά για να συγγραφεί και να εκδοθεί το δίτομο έργο μου Ιστορία της Αρχαίας Σπάρτης (Gutenberg, 2006).
Πέρσι είχα την ευκαιρία να διδάξω τρεις κύκλους μαθημάτων: α) Οι Τούρκοι και το Βυζάντιο, β) Το τουρκικό imperium και γ) Τουρκοκρατία, που πήραν μορφή βιβλίου και εκδόθηκαν σε καλαίσθητη μορφή από τις εκδόσεις Λεωνίδα Γεωργιάδη.
Τα φετινά μαθήματα θα είναι αφιερωμένα στην Ελληνική Επανάσταση. Αλλά το βιβλίο αυτό δεν εξετάζει καταλεπτώς το μεγάλο εκείνο γεγονός.
Περιορίζεται αυστηρώς σε όσα προτίθεμαι να παραδώσω και αυτά είναι ό,τι λέγει ο τίτλος: Μεγάλες μορφές και μεγάλες στιγμές του '21.
Όχι όλος ο Αγώνας στην πολυμορφία και την πολύπτυχη διάστασή του.
Οι βασικοί λόγοι είναι δύο: Εκ των πραγμάτων είναι αδύνατον να συμπεριληφθεί όλος ο Αγώνας σε σειρά δίωρων -ανά δεκαπενθήμερο- μαθημάτων ενός εξαμήνου και, δεύτερον -πέρα από άλλες εκδοτικές μου δραστηριότητες- μία τρίτομη ή τετράτομη Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως,
που θα εξετάζει εξονυχιστικά, με πνεύμα κριτικό και -στο μέτρο του ανθρώπινα δυνατού- αντικειμενικά κάθε γεγονός, είτε αυτό είναι στρατιωτικό, είτε πολιτικό, είτε διπλωματικό.
Και για τον λόγο αυτό υπάρχει ένας διαχωρισμός:
Στους δύο πρώτους τόμους εξετάζονται τα στρατιωτικά γεγονότα και στον τρίτο τα πολιτικά, διπλωματικά, οικονομικά γεγονότα, καθώς και ό,τι μπορεί να έχει σχέση με την οργάνωση της παιδείας στη διάρκεια της πολυχρονίου πολεμικής δοκιμασίας.
Το βιβλίο αυτό, λόγω όγκου και τεράστιου κόστους, μόνο αν βρεθεί χορηγός θα καταστεί εφικτό να εκδοθεί.
Ευελπιστούμε ότι κάποιος θα συνδράμει.
Όχι πάντως η ελληνική πολιτεία.
Αυτή με τίμησε και με τιμά με το υπέρτατο βραβείον: το «κώνειον»!
(Απόσπασμα εκ του προλόγου)
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ





Η ΕΝΑΡΞΗ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ (22 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 1821)


ΜΟΝΗ ΣΕΚΟΥ - ΣΚΟΥΛΕΝΙ


ΑΝΘΙΜΟΣ ΓΑΖΗΣ (1758-1828) - Η ΠΡΟΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΡΑΣΗ


ΑΝΘΙΜΟΣ ΓΑΖΗΣ (1758-1828) - ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ


Ο ΠΑΛΑΙΩΝ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΡΜΑΝΟΣ


Ο ΠΑΛΑΙΩΝ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΡΜΑΝΟΣ ΚΑΙ Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΑ


Ο ΠΑΛΑΙΩΝ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΡΜΑΝΟΣ ΚΑΙ Η ΑΓΙΑ ΛΑΥΡΑ


ΠΕΤΡΟΜΠΕΗΣ ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗΣ (1765 Ή 1770 - 1848)


Ο ΠΕΤΡΟΜΠΕΗΣ ΚΑΙ Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ - ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ


Ο ΠΕΤΡΟΜΠΕΗΣ ΚΑΙ Η ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ


ΝΙΚΗΤΑΡΑΣ (ΝΙΚΗΤΑΣ ΣΤΑΜΑΤΕΛΟΠΟΥΛΟΣ)


ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΣ (1790-1825)


Η ΣΥΛΛΗΨΗ ΚΑΙ Η ΘΑΝΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ


ΜΑΝΤΩ ΜΑΥΤΟΓΕΝΟΥΣ (1796/7 - 1848;) ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΕΡΓΕΣΤΗ ΣΤΗ ΜΥΚΟΝΟ


ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΗΡΩΙΔΑΣ ΤΗΣ ΜΥΚΟΝΟΥ


ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΠΑΠΑΣ (1772 - 1822) - Α' ΜΕΡΟΣ


ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΠΑΠΑΣ (1772 - 1822) - Β' ΜΕΡΟΣ


ΒΡΕΣΘΕΝΗΣ ΘΕΟΔΩΡΗΤΟΣ (1787-1843) Α' ΜΕΡΟΣ


ΒΡΕΣΘΕΝΗΣ ΘΕΟΔΩΡΗΤΟΣ (1787-1843) Β' ΜΕΡΟΣ


ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑ (1771-1825) - ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΗΣ


Η ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ


ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ (1797 - 1864)


ΛΥΚΟΥΡΓΟΣ ΛΟΓΟΘΕΤΗΣ (1772-1850) - ΤΑ ΠΡΟ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ


ΛΥΚΟΥΡΓΟΣ ΛΟΓΟΘΕΤΗΣ (1772-1850) - ΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ


Ο ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΚΑΙ Ο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ (α')


Ο ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΚΑΙ Ο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ (β')


ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ (1788-1821): Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΚΑΙ Η ΚΛΕΦΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ


ΤΟ ΗΡΩΪΚΟ ΚΑΙ ΟΔΥΝΗΡΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΔΙΑΚΟΥ


ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΔΙΚΑΙΟΣ (ΠΑΠΑΦΛΕΣΣΑΣ) (1786/7-1825)


ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ (1770-1843)


ΤΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΤΟΥ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ


Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΤΡΙΠΟΛΙΤΣΑΣ (23 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1821)


ΚΙΤΣΟΣ ΤΖΑΒΕΛΑΣ (1801-1855) - ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΙΑ


ΚΙΤΣΟΣ ΤΖΑΒΕΛΑΣ (1801-1855) - ΤΑ ΣΤΕΡΝΑ ΤΟΥ ΚΙΤΣΟΥ


«1924-2024: ΤΟ ΒΑΡΥ ΜΑΣ ΧΡΕΟΣ ΕΝΑΝ ΑΙΩΝΑ ΜΕΤΑ»




Μητροπολίτης Αττικής και Βοιωτίας

της Εκκλησίας των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών

Π. Β. ΠΑΣΧΟΥ: Ο ΓΛΥΚΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ (2ο ΜΕΡΟΣ)

 



[...] Τα κείμενα, που δημοσιεύονται σ' αυτό τον τόμο αναφέρονται: είτε στην Παναγία Μητέρα του Χριστού και Θεού μας, που όλα τα πιστά τέκνα της Εκκλησίας την αγαπούν και την αναγνωρίζουν ωσάν Μάνα στοργική και γλυκυτάτη, και τρέχουνε κοντά της σ' όποια δύσκολη στιγμή του βίου τους για να βρούνε μπάλσαμο και παρηγοριά στον πόνο τους' είτε στον αγαπημένο Νυμφίο της Εκκλησίας μας, το Χριστό, και τ' Άχραντα Πάθη Του. Είναι κείμενα, που, άλλα μεταδόθηκαν ως ραδιοφωνικές ομιλίες από το Α' Πρόγραμμα του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας και Τηλεοράσεως, και άλλα δόθηκαν ως διαλέξεις στην Αθήνα ή και σε άλλες πόλεις της Ελλάδος, με τις εόρτιες ευκαιρίες των Χριστουγέννων, των Χαιρετισμών της Θεοτόκου, της Μεγάλης Εβδομάδος και του Πάσχα. Επειδή ο συγγραφέας τους δεν μπορούσε ν' ανταποκριθεί ξεχωριστά στις αιτήσεις πολλών ακροατών, που συχνά του ζητούσαν να τους στείλει αντίγραφα των ομιλιών, αποφάσισε να τα συγκεντρώσει όλα μαζί σε έναν εύχρηστο τόμο, γνωρίζοντας βέβαια τις αναπόφευκτες αδυναμίες των κειμένων -γραμμένων για περιορισμένης διάρκειας χρονικά όρια-, αλλά υποχωρώντας από αγάπη στους αδελφούς του, που τα ήθελαν για πνευματικούς κυρίως λόγους. Και για έν' άλλο θέμα πρέπει να σημειώσω εδώ δυο λόγια. Σε τούτο το βιβλίο μου ο αναγνώστης θα βρει, όπως σημειώνεται και στον υπότιτλο, «λογοτεχνικά και κατανυκτικά κείμενα εισαγωγής εις την ορθόδοξον λειτουργικήν πνευματικότητα». Για όσους παραξενευτούν με αυτόν τον ιδιαίτερο χαρακτηρισμό της ορθοδόξου λειτουργικής πνευματικότητος, προοιμιακό, κεφάλαιο του τόμου αυτού, όπου τονίζεται, πως έξω από τη λειτουργική και μυστηριακή ζωή γενικώτερα, της Εκκλησίας μας ούτε πνευματική ζωή, νοείται υπαρκτή, ούτε -πολύ περισσότερο- ορθόδοξη πνευματικότης. Η πνευματική ζωή των ορθοδόξων χριστιανών πηγάζει, αυθεντικά και γνήσια, από τη μητέρα μας Εκκλησία, τρέφεται στις ιερές ακολουθίες της, και αυξάνει με τη χάρη του αγίου Πνεύματος και τη μετοχή των Αχράντων Μυστηρίων της Λειτουργίας της. Όλα τ' άλλα πνευματικά μέσα είναι ανεκτά ή χρήσιμα μόνο και κατά το μέτρο που οδηγούν στον τελικό κ' ευλογημένον αυτό σκοπό: στην ορθόδοξη λειτουργική πνευματικότητα, δηλαδή στη Λειτουργία και στην Ευχαριστία, όπως ακριβώς τα νοούν και τα διδάσκουν οι άγιοι Πατέρες. [...]



Απόσπασμα εκ του προλόγου του συγγραφέως








Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου
του Π. Β. Πάσχου: «Ο Γλυκασμός των Αγγέλων»,
εκδόσεις «Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος»,
3η έκδοση, Ιανουάριος 2003, σελ 24-28.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»
1η έκδοση 1975




Π. Β. ΠΑΣΧΟΥ




«Ο ΓΛΥΚΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ»




Σχόλια στον Ακάθιστον Ύμνο, καθώς και άλλα λογοτεχνικά και κατανυκτικά
κείμενα εισαγωγής εις την ορθόδοξον λειτουργικήν πνευματικότητα.




Η έκφραση που χρησιμοποιήσαμε λίγο πιο πριν, «ενωμένοι εν αγίω Πνεύματι», θαρρώ πως είναι το κλειδί για να καταλάβει κανείς σωστά τη λειτουργική πνευματικότητα στο χώρο της Ορθοδοξίας. Η προσωπική άσκηση του καθενός μας, βέβαια, δεν απαγορεύεται καθόλου. Μα έρχεται η κοινή λατρεία στα μυστήρια της Εκκλησίας, να μας ενώσει όλους τους πιστούς: μεταξύ μας, όλους τους σύγχρονους αδελφούς, και με τους αγίους, που, ζωντανό συναξάρι, παραβρίσκονται μαζί μας στη λειτουργία. Εδώ είναι και το μυστήριο της κοινωνίας των αγίων του Θεού. Η λειτουργία είναι έργο του λαού, όπως η ίδια η λέξη φανερώνει' του λαού του Θεού, στον Οποίο δεν έπαψε ν' ανήκει και η θριαμβεύουσα Εκκλησία του Χριστού. Εικόνα του Θεού κι ο σημερινός πιστός, εικόνα του Θεού κι ο χριστιανός των πρώτων αιώνων ή της Παλαιάς Διαθήκης, βρίσκονται ενωμένοι εν αγίω πνεύματι στη λειτουργία. Γι' αυτό και ο ιερεύς θυμιάζει και τους πιστούς και τις εικόνες των αγίων με τον ίδιο τρόπο. Και αυτό, βέβαια, πρέπει να το νοήσουμε μακριά από τους νεκρούς φορμαλισμούς και της ξηρές τυπικότητες, που μπορεί κανείς να ιδεί ενίοτε στο λειτουργικό μέρος της λατρείας. Στη λειτουργία έχουμε τη συμμετοχή και βίωση όλης της πολιτείας του Χριστού, όπως το βλέπουν καλύτερα οι προσεκτικοί διάκονοι των φρικτών μυστηρίων του Θεού. Αυτή η πνευματική διακονία, που όπως λέγει ο ιερός Χρυσόστομος, γίνεται και πολιτεία κατά Χριστόν, μας πλησιάζει τόσο πολύ με το σωτήρα μας Ιησού, ώστε να έχουμε αυτό, που ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής θα ονομάσει  «κατά χάριν ταυτότητα». Έτσι δικαιολογείται η έκφραση του Καβάσιλα, πως ο Ιησούς που είναι το πρότυπό μας, έρχεται ακόμη πιο κοντά κι από την ίδια την ψυχή μας' έχουμε το ίδιο σώμα με Εκείνον, ζούμε τη ζωή Του, είμαστε μέλη Του. Τόσο, που να φτάσει ο άγιος Συμεών ο νέος θεολόγος (βλ. Hymnes, τ. Ι, σελ. 288, εκδ. Sources Chretiennes, αρ. 156) να βλέπει τα μέλη του Χριστού σε όλα τα δικά του μέλη, χωρίς καμιά διαφορά, όπως το λέγει με χαρακτηριστική τόλμη σ' έναν ύμνο του: ...Μέλη Χριστού γινόμεθα, μέλη Χριστός ημών δε και χειρ Χριστός και πους Χριστός εμού του παναθλίου, και χειρ Χριστού και πους Χριστού ο άθλιος εγώ δε... Όλ' αυτά προϋποθέτουν βίωση των δογμάτων με τις θεολογικές και τις άλλες αρετές, και πίστη και μετοχή στ' άγια μυστήρια της Εκκλησίας μας, που είναι η βάση για την ορθόδοξη λειτουργική πνευματικότητα. Μετοχή στα Μυστήρια, που δεν είναι σύμβολα ή αναπαραστάσεις, αλλά ζωντανές μορφές και ζώσα οντολογική πραγματικότης. Το μυστήριο της θείας Ευχαριστίας, π.χ., μας δίνει το ίδιο το σώμα και το ίδιο αίμα του Χριστού. Ας θυμηθούμε εκείνον τον γέροντα, που δυσπιστούσε πάνω σ' αυτό' ο Θεός του επέτρεψε στη θεία κοινωνία να αισθανθεί ως ζωντανή, αιματωμένη σάρκα τον άγιον άρτο, και ως ζεστό αίμα τον άγιον οίνο, που μετουσιωμένοι που προσφέρονται στους πιστούς εις βρώσιν και πόσιν. Ο μοναχός συγκλονίστηκε τόσο πολύ, που κόντεψε να πάθει συγκοπή! Η δυσκολία μας να μπούμε στο σωστό νόημα της ορθοδόξου πνευματικότητος έγκειται και στο ότι απομακρυνόμαστε ολοένα και πιο πολύ από τις ακολουθίες της Εκκλησίας μας. Οι Ώρες, το Μεσονυκτικό, ο Όρθρος, το Απόδειπνο κοντεύουν να μείνουν ποιητικές μονάχα λέξεις, για τους ειδικούς και τους Μοναχούς! Ωστόσο οι ακολουθίες αυτές, όπως και η θεία Ευχαριστία είναι σωτήριες για όλους τους πιστούς. Είναι χαρακτηριστικό το ότι στην Ορθοδοξία ο Ιερεύς δεν λειτουργεί ποτέ μόνος του, όπως σε άλλες ομολογίες χριστιανικές. Ακόμη, πρέπει να υπογραμμίσουμε, πως στις Ευχές της θείας Ευχαριστίας, το πρώτο πρόσωπο βρίσκεται πάντα στον πληθυντικό, πράγμα που δείχνει την ενωμένη αδελφότητα, την ενότητα της εκκλησιαστικής κοινότητας και την οικουμενική πληρότητα της Εκκλησίας του Χριστού. Αυτό θα μπορούσε να μας το μάθει το λεγόμενο μυσταγωγικό λειτουργικό κήρυγμα΄ αλλά τούτο δυστυχώς, μας έχει λείψει, σχεδόν παντελώς, δίνοντας τη θέση του σ' ένα σωρό φλυαρίες ηθικολογικές και κοινωνιολογικές, μα που δεν έχουν κανένα σύνδεσμον οργανικό με τη Λειτουργία. Άλλοτε -φαίνεται ακόμη τούτο σε μερικά παλιά λειτουργικά βιβλία- είχαμε τουλάχιστον την «ανάγνωσιν εις τον Θεολόγον». Σήμερα έχει λείψει κι αυτό, προς μεγίστη ζημία της λειτουργικής βιώσεως των δογμάτων της Εκκλησίας μας. Δεν θέλω να εκφραστώ σαν προφήτης, αλλά, αν φτάσουμε κάποτε να κάνουμε την λειτουργία μας, πιεζόμενοι από χρονικά άγχη και τους συγχρονισμούς, για να  «συσχηματιζώμεθα» με τον αιώνα μας, δίχως το ψάλσιμο του Όρθρου, δίχως τροπάρια, δίχως συναξάρια και εικόνες, δίχως τ' αναγνώσματα της αγίας Γραφής, με τον τρόπο της Εκκλησίας μας, δεν θα μπορούμε πια να μιλούμε για πνευματικότητα... Η λειτουργία που είναι τέλεια οργανωμένο σύνολο, σε τέλειο ρυθμό, όλων των μερών της Αποκαλύψεως, θα έχει αποδιοργανωθεί σε τέτοιο σημείο, που θα μοιάζει με μνήμη και όχι με βίωση της πολιτείας του Χριστού, ανίκανη να μας κάνει κοινωνούς του θείου και αρρήτου κάλους της νύμφης του Ιησού, για την οποία ο άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης ξεσπά σ' ευχαριστίες, που τις δικαιολογεί μ' έναν τρόπο βαθύτατο: «Ευχαριστώ την αγία Μητέρα μας, την Εκκλησία, την ακηλίδωτο Νύμφη του Χριστού, για τη σωτηρία που μας εξασφαλίζει. Με τις Οικουμενικές και τις τοπικές της Συνόδους, περιτειχίζει την αλήθεια της πίστεώς μου. Με τα αίματα των αγίων Μαρτύρων της, νίκησε και κατατρόπωσε όλους τους εχθρούς της πίστεως και μου ανοίγει τους δρόμους προς την αιώνια»

Παρασκευή 22 Μαρτίου 2024

ΚΥΡΙΑΚΗ Α' ΝΗΣΤΕΙΩΝ: Ο ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ




Η Α΄ Κυριακή των Νηστειών είναι αφιερωμένη στην μεγάλη εορτή της Ορθοδοξίας. Οι Πατέρες της Εκκλησίας, όρισαν να εορτάζεται η ημέρα αυτή και σε ανάμνηση της παύσης της εικονομαχίας και της οριστικής αναστήλωσης των ιερών εικόνων. Το γεγονός αυτό θεωρήθηκε μείζονος σημασίας διότι με τις αποφάσεις της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου (787), ολοκληρώθηκε η διατύπωση της δογματικής διδασκαλίας της Εκκλησίας μας (τριαδολογικό και χριστολογικό δόγμα). Η περίοδο της εικονομαχίας, η οποία διήρκεσε πάνω από εκατό χρόνια και κάλυψε τον 8ο και τον 9ο αιώνα μ.X.. Η περίοδος της εικονομαχίας χωρίζεται σε δύο φάσεις: H πρώτη άρχισε το 726, όταν ο αυτοκράτορας Λέων Γ΄ απαγόρευσε την χρήση των εικόνων, και έληξε το 780, όταν η αυτοκράτειρα Eιρήνη τερμάτισε τους διωγμούς των εικονοφίλων. Tο 787 συνεκλήθη η Έβδομη Oικουμενική Σύνοδος στη Nίκαια της M. Aσίας, η οποία δικαίωσε τους υπέρμαχους των εικόνων. Kορυφαία πατερική μορφή υπέρ των εικόνων, στην πρώτη αυτή φάση, υπήρξε ο άγιος Iωάννης ο Δαμασκηνός. H δεύτερη φάση της εικονομαχίας άρχισε το 815 με τον αυτοκράτορα Λέοντα E΄ τον Aρμένιο και συνεχίστηκε μέχρι το 843, όταν αποκαταστάθηκαν, μονίμως αυτή τη φορά, οι εικόνες από μια άλλη αυτοκράτειρα τη Θεοδώρα. Kορυφαία πατερική μορφή υπέρ των εικόνων, στη δεύτερη αυτή φάση, ήταν ο άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης. Ο Ιουδαϊσμός και ο Ισλαμισμός θεωρούν τον εικονισμό ως ειδωλολατρία. Αντίθετα ο Ελληνισμός, η πιο ευγενική έκφραση του παγκοσμίου πολιτισμού, όχι μόνο δέχεται τον εικονισμό, αλλά και τον προήγαγε σε ύψιστη τέχνη. Ιστορικά Πράγματι τα πρότυπα των εικόνων του Ι. Χριστού και της Θεοτόκου ήσαν πολύ περιορισμένα κατά τους τρεις πρώτους αιώνες, λόγω των διωγμών. Η χριστιανική εικονογραφία αναπτύχθηκε εξ αιτίας της προβολής των μαρτύρων της πίστεως. Η παρουσίαση προσωπικών εικόνων των Μαρτύρων ή και εικονογραφικών συνθέσεων διαφόρων σκηνών του μαρτυρίου κατά τις εορταστικές συνάξεις της επετείου του θανάτου των μαρτύρων έγιναν αφορμή για την καθιέρωση της εκκλησιαστικής εικονογραφίας. Στην πρωτοχριστιανική περίοδο, στους πρώτους αιώνες του Χριστιανισμού, προ της εποχής του Μ. Κων/νου υπάρχει η συμβολική τέχνη των Κατακομβών. Η πρώτη αυτή εικονογραφία είχε συμβολικό χαρακτήρα και ο σκοπός της ήταν καθαρά διδακτικός. Η Κιβωτός του Νώε, ήταν σύμβολο της Εκκλησίας, ο Ιωνάς στο κήτος, ήταν σύμβολο της Αναστάσεως του Χριστού, το ψάρι, ήταν σύμβολο του Ιησού Χριστού, η Άγκυρα, ήταν σύμβολο της ελπίδας, το ψωμί και το κρασί, ήταν σύμβολο του σώματος και αίματος του Χριστού και του μυστηρίου της Θ. Ευχαριστίας. Η παράσταση του καλού ποιμένα με τα πρόβατα, ήταν σύμβολο του κόσμου του οποίου ποιμένας είναι ο Θεός. Ο καλός ποιμένας, δηλ. ο Σαρκωμένος Θεός, παίρνει πάνω του το χαμένο πρόβατο. Πολύ ισχυρή είναι και η εκκλησιαστική παράδοση της αχειροποίητης εικόνας του προσώπου του Χριστού της γνωστής ως «Άγιο Μανδήλιο». Γνωστή είναι η παράδοση για τις εικόνες της Θεοτόκου που αποδίδονται στον Ευαγγελιστή Λουκά. Ο Θεόδωρος Αναγνώστης μας πληροφορεῖ ότι η Ευδοκία, σύζυγος του αυτοκράτορα Θεοδοσίου Β΄(408-450) αγόρασε στους Αγίους Τόπους εικόνα της Θεοτόκου, την οποίαν ζωγράφισε ο Ευαγγελιστής Λουκάς και την απέστειλε ως δώρο στην αυτοκράτειρα Πουλχερία.. Οι μεγάλοι Πατέρες και διδάσκαλοι της Εκκλησίας μας στην εγκύκλιο της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου τονίζουν την θεολογική και παιδαγωγική αξία των εικόνων: 1. Η προσκύνηση της ιερής εικόνας του Χριστού και των άλλων ιερών προσώπων του Χριστιανισμού δεν είναι ειδωλολατρία, όπως κατηγορούνταν από τους εικονομάχους, αλλά η τιμή απευθύνεται προς το εικονιζόμενο πρόσωπο, Η ευλογία και η χάρη που λαμβάνει ο πιστός από την προσκύνηση των ιερών εικόνων δίνεται από το ζωντανό ιερό πρόσωπο και όχι από την ύλη της εικόνας. 2. Η εικόνα έχει επίσης τεράστια παιδαγωγική χρησιμότητα. Μια εικόνα, σύμφωνα με γλωσσική έκφραση, αξίζει περισσότερο από χίλιες λέξεις. Αυτό σημαίνει ότι μέσω της εκκλησιαστικής εικονογραφίας οι πιστοί βοηθούνται να αναχθούν στις υψηλές πνευματικές θεωρίες και στο θείο. ως το βιβλίο των αγραμμάτων στους ναούς. 3. Αλλά δεν έχει μόνο σημασία για την Εκκλησία η αναστήλωση των Ιερών Εικόνων, αλλά και για τον παγκόσμιο πολιτισμό. Η εικόνα και μάλιστα η θρησκευτική απεικόνιση, αποτελεί βασικό στοιχείο του παγκόσμιου πολιτισμού. 4. Ο εορτασμός της νίκης της ορθής πίστεως της Εκκλησίας κατά των αιρέσεων, εκφράζεται με την ορθή αντίληψη για τις εικόνες, γι αυτό Ορθοδοξία είναι η αλήθεια των εικόνων. Οι Πατέρες είδαν στην εικονομαχία μια συμπερίληψη όλων των προηγουμένων αιρέσεων και ανατροπή του Χριστιανισμού. 5. Οι Πατέρες ερεύνησαν και διαπίστωσαν την θέση της Παράδοσης πάνω στο θέμα των εικόνων. Η χρήση των εικόνων στην Εκκλησία είναι αρχαιότατη συνήθεια,. Πρώτος ο Μ. Βασίλειος χαρακτηρίζει την παράδοση της Εκκλησίας για τις ιερές εικόνες «αποστολική». Οι εικόνες δηλαδή υπάρχουν μέσα στους ναούς προ του Μ. Κων/νου, από την εποχή των Αγίων Αποστόλων. Την παράδοση αυτή επικυρώνουν αρχαιολογικά ευρήματα των πρώτων μεταποστολικών χρόνων, 6. Το πιο σταθερό στοιχείο στα πρακτικά της 7ης Οἰκ. Συνόδου είναι ο τονισμός της αξίας και ο σεβασμός της Παραδόσεως, η οποία ταυτίζεται με την Ορθοδοξία. Η παράδοση για την Εκκλησία είναι η ζωή της εν Αγίω Πνεύματι.7. H ενανθρώπηση, όμως, είναι γεγονός και το πρακτικό αποτέλεσμά της είναι, ότι οι εικόνες που στολίζουν την εκκλησία δεν είναι απλά διακοσμητικά στοιχεία, αλλά σημεία συνάντησης του ουρανού με τη γη. Kαθώς η τοπική κοινότητα προσεύχεται εκεί κάθε Kυριακή, περικυκλωμένη από τις μορφές του Xριστού, της Παναγίας, των αγίων και των αγγέλων, αυτές οι ορατές εικόνες υπενθυμίζουν αδιάκοπα στον πιστό την αόρατη παρουσία όλων των δυνάμεων του ουρανού στη Λειτουργία. Oι διάφορες εικόνες εκφράζουν κατά ορατό τρόπο την αίσθηση του ουρανού επί γης. Οι εικονοκλαστικές αρχές διασώζονται ως τις μέρες μας. Οι διάφορες προτεσταντικές ομάδες έχουν ως κύρια αρχή τους τον ανεικονισμό και πολεμούν με λύσσα την Ορθοδοξία μας, η οποία δέχεται την τιμητική προσκύνηση των ιερών προσώπων της πίστεώς μας μέσω των ιερών εικόνων. Η εικόνα για την Ορθοδοξία δεν είναι μια θρησκευτική ζωγραφιά είναι μια αγιογραφία, δηλαδή μια λειτουργική τέχνη ή ομολογία της αλήθειας της θείας αποκάλυψης, που έχει σκοπό να μεταμορφώσει και ν’ αναπλάσει τ’ ανθρώπινα πράγματα. Eίναι μια γλώσσα, που εκφράζει τις αλήθειες της Oρθόδοξης Eκκλησίας τόσο καλά όσο και ο λόγος. H εικόνα, η υμνωδία, η αρχιτεκτονική κ.τ.λ., όλα μαζί σ’ ένα αρμονικό σύνολο, ανοίγουν μπροστά μας τ’ αγαθά που μέλλουν να έρθουν.



ΟΜΙΛΙΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΩΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΦΥΛΗΣ κ. ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ Β' ΣΤΗΝ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΤΟΥ 2019


ΕΞΗΓΗΣΗ ΤΗΣ Α' ΩΔΗΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΟΣ ΤΟΥ ΑΚΑΘΙΣΤΟΥ ΥΜΝΟΥ


ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΩΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΦΥΛΗΣ κ. ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ Β': ΟΜΙΛΙΑ ΕΠΙ ΤΗ ΑΝΑΣΤΗΛΩΣΕΙ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ (2023)


ΤΟ ΣΥΝΟΔΙΚΟ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ (2023)


ΑΓΙΟΥ ΙΟΥΣΤΙΝΟΥ ΠΟΠΟΒΙΤΣ:  ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ


ΑΓΙΟΥ ΓΕΡΜΑΝΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΚΩΝ/ΠΟΛΕΩΣ: ΚΥΡΙΑΚΗ Α' ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ)


ΑΓΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ: «ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΑΝΑΘΕΜΑ»;


ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΒΟΙΩΤΙΑΣ κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ: ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ


ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ:  ΠΕΡΙ ΝΗΣΤΕΙΑΣ


ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΓΑΡΔΙΚΙΟΥ κ. ΚΛΗΜΕΝΤΟΣ: ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ ΜΕ ΟΜΟΛΟΓΙΑΚΟ ΦΡΟΝΗΜΑ (2021)


ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ: «Η ΕΙΚΟΝΑ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ»


«ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ» (2023) ΣΤΗΝ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΩΝ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ ΚΑΙ ΙΟΥΣΤΙΝΗΣ, ΦΥΛΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ


ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΡΙΟΥ: ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ


ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ (2002) - Η ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΤΟΥ ΔΙΑΘΡΗΣΚΕΙΑΚΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΥ


ΜΗΤΗΡ ΜΕΝ ΕΓΝΩΣΘΗΣ... - ΔΟΓΜΑΤΙΚΟ ΘΕΟΤΟΚΙΟ


ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΞΙΜΟΒΙΤΣ: Η ΤΙΜΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ


ΑΓΙΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΤΟΥ ΣΤΟΥΔΙΤΟΥ:  ΚΑΤΗΧΗΣΙΣ ΠΕΡΙ ΤΗΣ EΓΚΡΑΤΕΙΑΣ ΚΑΙ OΜΟΛΟΓΙΑΣ ΤΩΝ AΓΙΩΝ ΕIΚΟΝΩΝ


ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΚΑΙ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ (2023)


ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ (1991) ΣΤΗΝ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΩΝ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ ΚΑΙ ΙΟΥΣΤΙΝΗΣ ΦΥΛΗ ΑΤΤΙΚΗΣ


ΟΙ ΔΗΘΕΝ ΥΒΡΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ


ΕΠΙΛΟΓΟΣ ΟΜΙΛΙΑΣ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΩΝ ΓΝΗΣΙΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ κ. ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΥ ΣΤΗΝ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΤΟΥ 2020 


ΤΟ ΣΥΝΟΔΙΚΟΝ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ


ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ: Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΛΗΣΗ ΤΟΥ ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΑΘΑΝΑΗΛ


ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΝΖΑΡΙΔΗ: ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΚΑΙ ΑΙΡΕΣΕΩΣ - ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΠΑΛΑΜΑΣ


ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ: Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΛΗΣΗ ΤΟΥ ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΑΘΑΝΑΗΛ


ΜΕΓΑΛΟΥ ΦΩΤΙΟΥ: Η ΚΑΘΑΡΟΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ


ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΕΛΙΜΙΡΟΒΙΤΣ: ΚΗΡΥΓΜΑ ΣΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ


ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ: ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΔΙΑΒΑΛΛΟΝΤΑΣ ΤΑΣ ΑΓΙΑΣ ΕΙΚΟΝΑΣ


ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ: Η ΕΙΚΟΝΑ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ


ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΟΡΘΡΟΥ ΚΑΙ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ (2023)


ΝΗΣΤΕΙΑ: ΤΟ ΘΕΜΕΛΙΟ ΤΩΝ ΑΡΕΤΩΝ




Η κορυφή των αρετών είναι η προσευχή. Η βάση των αρετών είναι η νηστεία. Νηστεία είναι ο διαρκής μετριασμός της τροφής με σύνεση και διάκριση. Υπερήφανε άνθρωπε! Φαντάζεσαι τόσα πολλά και τόσα υψηλά για τον νου σου, κι αυτός είναι απόλυτα και αδιάσπαστα εξαρτημένος από το στομάχι σου. Ο νόμος της νηστείας φαινομενικά αφορά το σώμα, και ειδικότερα το στομάχι, στην πραγματικότητα όμως αφορά την ψυχή, και ειδικότερα τον νου. Ο νους, αυτός ο βασιλιάς του εσωτερικού κόσμου του ανθρώπου, για να ασκήσει και να διατηρήσει τα κυριαρχικά δικαιώματά του, πρέπει πρώτα απ’ όλα να υποταχθεί στον νόμο της νηστείας. Μόνο έτσι θα μπορέσει να υποτάξει τις επιθυμίες της καρδιάς και του σώματος. Και μόνο με τη συνεχή εγρήγορση, τη νήψη, θα μπορέσει να διδαχθεί τις ευαγγελικές εντολές και να τις εφαρμόσει. Το θεμέλιο, λοιπόν, των αρετών είναι η νηστεία. Στον πρωτόπλαστο άνθρωπο, μέσα στον παράδεισο, δόθηκε μία μόνο εντολή, η εντολή της νηστείας. Και δόθηκε ασφαλώς επειδή αυτή ήταν αρκετή για τη διαφύλαξη της αθωότητας του ανθρώπου. Η εντολή δεν αφορούσε την ποσότητα αλλά την ποιότητα, το είδος της τροφής. Ας σωπάσουν, επομένως, όλοι όσοι δέχονται τη νηστεία ως προς την ποσότητα και την απορρίπτουν ως προς την ποιότητα. Εμβαθύνοντας εμπειρικά στη γνώση της νηστείας, θα αντιληφθούν τη σημασία της ποιότητας της τροφής. Τόσο βαρυσήμαντη ήταν η εντολή της νηστείας που δόθηκε από τον Θεό στον άνθρωπο μέσα στον παράδεισο, ώστε την ίδια ώρα του ανακοινώθηκε και η τιμωρία την οποία θα συνεπαγόταν η παράβασή της: ο αιώνιος θάνατος. Μέχρι σήμερα ο θάνατος της αμαρτίας επισκέπτεται τους παραβάτες της αγίας εντολής την νηστείας. Όποιος δεν έχει μέτρο και διάκριση στη διατροφή του, δεν μπορεί να διαφυλάξει την αγνεία και τη σωφροσύνη, δεν μπορεί να δαμάσει την οργή, δεν μπορεί να νικήσει την οκνηρία, την αθυμία και τη λύπη, γίνεται δούλος της φιλοδοξίας και κατοικητήριο της υπερηφάνειας. Την υπερηφάνεια τη γεννά μέσα στον άνθρωπο η σαρκική του κατάσταση, κι αυτήν πάλι τη δημιουργεί η τρυφηλή ζωή, γενικά, και η πλούσια διατροφή, ειδικότερα. Το Ευαγγέλιο ανανέωσε και υπογράμμισε την εντολή της νηστείας. «Προσέξτε καλά τον εαυτό σας”, είπε ο Κύριος. “Μην παραδοθείτε στην κραιπάλη και τη μέθη». Το αποτέλεσμα της κραιπάλης και της μέθης είναι η παχύτητα όχι μόνο του σώματος, αλλά και του νου και της καρδιάς. Με τον τρόπο αυτό, δηλαδή, ο άνθρωπος οδηγείται τόσο σωματικά όσο και ψυχικά σε κατάσταση σαρκικότητας. Απεναντίας, η νηστεία οδηγεί τον χριστιανό σε κατάσταση πνευματικότητας. Όποιος καθαρίζεται με τη νηστεία, αποκτά ταπεινοφροσύνη, διάκριση, σεμνότητα, σιωπή, καλούς λογισμούς, αγαθά αισθήματα, ανάλαφρο σώμα, ικανότητα για πνευματική άσκηση, δεκτικότητα θείας χαριτώσεως.


Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ


ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΟΦΑΓΟΥ: Η ΩΦΕΛΕΙΑ ΤΗΣ ΝΗΣΤΕΙΑΣ


ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΟΦΑΓΟΥ: Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΕΑΡΕΣΤΟ ΤΡΟΠΟ ΝΗΣΤΕΙΑΣ


π. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΣΜΕΜΑΝ: «…ΕΙ ΜΗ ΕΝ ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΚΑΙ ΝΗΣΤΕΙΑ»


ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ: ΕΛΥΛΗΘΕΝ Η ΝΗΣΤΕΙΑ


ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΕΛΙΜΙΡΟΒΙΤΣ: «ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΑΡΠΟΥΣ ΤΗΣ ΝΗΣΤΕΙΑΣ»


π. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΣΜΕΜΑΝ: ΜΕΓΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ: «ΕΝΑΣ ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ»


ΑΓΙΟΥ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΜΠΡΙΑΝΤΣΑΝΙΝΩΦ: «Η ΝΗΣΤΕΙΑ»


Η ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΝΘΗΜΕΡΟΣ ΝΗΣΤΕΙΑ ΠΡΟ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ


15 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ: ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ ΤΗΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ


Print Friendly and PDF